KHÁM PHÁ TỦ SÁCH CỦA BARISTA

NGÓI kể cho bạn nghe về tủ sách của người Do Thái nhé. Chuyện là trong mỗi gia đình Do Thái luôn luôn có một tủ sách. Tủ sách được đặt ở đầu giường để trẻ nhỏ dễ nhìn thấy từ khi còn nằm nôi. Với truyền thống đó, cuộc đời của mỗi người Do Thái thường bắt đầu với những trang sách.

Khi dấn thân vào một công việc, mình cũng sẽ bắt đầu bằng việc đọc và lấp đầy tủ sách. Barista – người pha chế cà phê cũng vậy. Họ tìm tòi, học hỏi không chỉ qua các chuyến đi về quê hương của cà phê. Barista còn phải trau dồi, nghiên cứu về kĩ thuật pha chế qua sách vở, tài liệu. 

Lấp đầy tủ sách, tại sao không?

Sách là người dẫn đường

Thật lạ là mình cảm thấy rất vui mỗi khi được ngửi mùi sách mới. Với mình, đó là thứ mùi lạ lùng pha lẫn giữa mùi giấy và mùi mực in. Có lẽ vì thế mà mình luôn thích lật giở từng trang sách, đọc và nghiền ngẫm từng câu chữ. Còn bạn thì sao?

Mình từng đọc được rằng một điều rất ý nghĩa. Đó là nếu bạn không biết 3+3=6, bạn sẽ không hiểu số 6 bằng gấp đôi 3. Đây cũng là lý do ta được dạy phép cộng trước tiên. Nếu bạn muốn học bất cứ điều gì thì đều phải học từ cơ bản rồi mới đến nâng cao. Với NGÓI, sách là một người dẫn đường giúp mình xây dựng những nền tảng kiến thức nhất định.

Hướng tới sự chuyên nghiệp

Hiện nay có nhiều trường, lớp dạy nghề barista hoặc các khóa học ngắn hạn. Nhưng những điều chúng mình chưa biết là cả một đại dương rộng lớn. Cũng có rất nhiều thứ thầy cô không cung cấp mà bạn phải gặt hái từ quá trình tự học. Barista có thể trau dồi vốn hiểu biết về lịch sử, phân loại hay văn hóa cà phê qua những đầu sách hay. 

Với một barista, kiến thức cơ bản về cà phê là chưa bao giờ đủ cả. Bạn còn phải nâng cao tay nghề, kỹ thuật pha chế của mình. Bạn sẽ học được nhiều kỹ năng rang, xay, chiết xuất. Cũng như cách phối hợp đa dạng cà phê với các nguyên liệu khác qua sách. Như vậy, đọc sách là những bước đi đầu tiên trên hành trình trở thành barista chuyên nghiệp.

Lấp đầy tủ sách cũng là một cách để barista bồi dưỡng đam mê của mình với nghề. Từ đó bạn gắn bó lâu dài và làm việc với nhiều nhiệt huyết hơn. Nếu bắt gặp điều gì đó bạn tâm đắc trong sách, bạn sẽ có thêm nhiều niềm vui để bắt đầu công việc mình yêu thích.

Khám phá những quyển sách “gối đầu giường” của barista

Cùng NGÓI dạo quanh tủ sách của barista bạn nhé.

Coffee Obsession – Anette Moldvaer

Coffee Obsession là một cuốn sách phù hợp với những ai mới tập tành tìm hiểu về cà phê, những bạn barista mới “nhập môn”. Quyển sách này đem lại cho bạn một cái nhìn tổng quát về thế giới cà phê. Bạn sẽ biết hành trình “vàng đen” di chuyển khắp các châu lục như thế nào. Cà phê không chỉ đơn giản là một thức uống mà đã trở thành “một tôn giáo”, “một văn hóa”.

Coffee Obsession chứa đựng tất tần tật về cà phê như quá trình phát triển, phân loại, giống, đặc điểm sinh trưởng, mùa thu hoạch, chế biến và bảo quản. Sách cung cấp nhiều thông tin bổ ích về thiết bị pha chế và hơn 100 công thức thức uống. Đặc biệt các kiến thức được trình bày dễ hiểu, có số liệu rõ ràng và hình ảnh tinh tế.

The world atlas of coffee: From beans to brewing – James Hoffmann

Nhắc đến “atlas”, NGÓI nghĩ ngay đến quyển sách có nhiều bản đồ địa lý về địa hình, dân số, kinh tế, nông nghiệp… The world atlas of coffee chính là quyển atlas địa lý về thế giới cà phê.

James đã viết cuốn sách bằng trải nghiệm “đi đó đây” và bằng kinh nghiệm pha chế của mình. Jame Hoffmann là người tiên phong trong lĩnh vực cà phê ở Anh. Trước khi trở thành doanh nhân, James là một barista giỏi, đã giành quán quân tại The World Barista (2007).

Tương tự như Coffee Obsession, The world atlas of coffee cũng mở ra trước mắt người đọc một bức tranh tổng quan. Nhưng quyển sách này mang tính học thuật hơn và có những lời nhận xét cá nhân chuyên sâu hơn. The world atlas of coffee hấp dẫn cũng nhờ các bản đồ địa lý, hồ sơ hương vị rất chi tiết và rất đẹp. Người đọc vì vậy có thể hình dung được đặc trưng cà phê ở từng xứ sở khác nhau. 

Quyển atlas về cà phê này sẽ đưa bạn khám phá kỹ lượng từng công đoạn “from beans to cups”. Với James Hoffmann, việc sản xuất không phải là điều duy nhất tạo nên một thức uống hoàn hảo. Tách cà phê ngon phụ thuộc rất nhiều vào cách pha chế và khẩu vị của mỗi người.

NGÓI bật mí với bạn một điều thú vị là The world atlas of coffee nhận được 4.43 sao trên cộng đồng Goodreads đấy. Đây là một cuốn sách đáng đọc, bạn nhỉ?

How to make coffee – The science behind the bean – Lani Kingston

Người ta thường ví cà phê là “đen như địa ngục, đắng như tử thần, ngọt ngào như tình yêu”. Cuốn sách How to make coffee – The science behind the bean sẽ giải thích những tính từ trên về cà phê dưới góc độ khoa học, hàn lâm.

Đúng như cái tên của mình, quyển sách đưa các bạn barista bước vào môn khoa học về cà phê. Bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về pha chế qua kiến thức hóa học caffeine, rang, xay. Pha cà phê thì thật đơn giản nhưng để pha một cốc cà phê ngon là chuyện rất khó. Vì vậy, sách cũng cung cấp kiến thức pha chế để đạt đến hương vị tốt nhất của cà phê. 

Đặc biệt, tác giả cũng lý giải các hiện tượng xảy ra khi rang, xay hay chiết cà phê bằng kiến thức hóa học. Tỷ lệ cà phê – nước ảnh hưởng đến hương vị và mùi hương sau khi pha cũng được đề cập.

NGÓI tin rằng mỗi bạn barista đều mơ ước phục vụ cho khách hàng một tách cà phê hoàn hảo. Nắm được các kiến thức hay về cà phê cũng là một cách giúp barista tiến gần tới ước mơ.

The professional barista’s handbook – Scott Rao

Khi bạn đã nắm vững những kiến thức nền tảng về cà phê, bạn cần nhiều hơn thế. “Năm 1933, tôi bắt đầu kinh doanh cà phê, tôi đọc từng cuốn sách mà tôi tìm được. Nhưng sau khi đọc tất cả, tôi không học được nhiều về cách pha chế một tách cà phê ngon”. Đó là lý do chuyên gia cà phê Scott Rao quyết định viết The professional barista’s handbook.

Quyển sách này cũng có tính khoa học và hàn lâm như How to make coffee – The science behind the bean. Tuy nhiên các thuật ngữ như “pre-infusion”, “extraction yield”… được giải thích tỉ mỉ và kỹ lưỡng. Như cái tên The professional barista’s handbook, sách cung cấp cho barista những kiến thức chuyên sâu về kỹ thuật pha chế. Dù có tính chất “handbook” nhưng sách chứa đựng rất nhiều thuật ngữ và phương pháp pha chế được đúc kết từ kinh nghiệm barista phong phú của Scott Rao. Đặc biệt, The professional barista’s handbook có các biểu đồ vị giác, rang xay và các yếu tố quan trọng để phát triển hương vị.

Để mặc tạp dề và tự tin nói rằng mình là một barista thực thụ quả là một hành trình thật dài nhưng với The professional barista’s handbook bạn sẽ được “truyền lửa” đam mê, tri thức và vững bước hơn. 

Pour your heart into it – Dốc hết trái tim – Howard Schultz

Nằm lẳng lặng bên cạnh những cuốn sách chuyên sâu, Pour your heart into it mang một màu sắc riêng. Bởi cuốn sách này không kể những câu chuyện khoa học về cà phê. Sách kể câu chuyện của người xây dựng một thương hiệu cà phê bắt đầu từ con số 0. 

Nhắc đến thương hiệu cà phê tiếng thế giới, chúng mình dễ dàng nghĩ ngay đến Starbucks. Howard Schultz là CEO của Starbucks. Ông đã góp từng viên gạch nhỏ xây dựng thương hiệu nổi tiếng này cho đến hôm nay. Một tính cách nhất quán mà chúng mình nhìn thấy ở CEO tài năng này qua trang sách, đó là đam mê. Với Howard Schultz, cà phê là đam mê. Đến với cà phê bằng một trái tim chân thành là một thông điệp mà ông muốn gửi gắm.

Nếu bạn quan tâm đến kinh doanh cà phê, đây là quyển sách dành cho bạn. Sau những cuốn sách cung cấp kiến thức, Pour your heart into it đem lại cho barista nhiều động lực và năng lượng hơn để làm việc và thực hiện ước mơ pha chế chuyên nghiệp của mình.

Brewing justice – Daniel Jaffee

Bạn tò mò về quá trình thu mua cà phê và những cuộc đời trong ngành công nghiệp này không? Những điều này sẽ được giải đáp qua cuốn sách Brewing justice của nhà xã hội học, học giả người Mỹ Daniel Jaffee.

Brewing justice là công trình nghiên cứu đời sống của nông dân trồng cà ở Mexico, cung cấp cho bạn các kiến thức kinh tế, xã hội và môi trường qua cuộc điều tra xã hội học về thương mại công bằng (fair trade). Không phải tất cả các giao dịch thương mại đều công bằng. Tuy ngành công nghiệp cà phê phát triển mạnh nhưng giá thu mua ở các nông trại vẫn chưa cao. Nông dân vẫn chưa thu được giá trị thương mại vốn có của cà phê. Vì vậy, thương mại công bằng là chiến lược nhằm giảm nghèo và phát triển bền vững. Mục đích này được thực hiện bằng cách thúc đẩy công bằng trong thương mại.

Cuốn sách đưa độc giả bước vào cuộc sống của các hộ gia đình sản xuất cà phê. Daniel Jaffee đưa ra những phân tích sâu sắc về tác động của thương mại công bằng. Brewing justice đã vẽ nên một bức tranh rõ nét về cộng đồng nông dân bản địa Zapotec ở bang Oaxaca (Mexico), họ dễ bị tổn thương trước những biến động của thị trường thế giới.

Qua góc nhìn xã hội học của Brewing justice, barista sẽ trau dồi thêm vốn hiểu biết về kinh tế – xã hội. Bạn sẽ có nhận thức đúng về hạt cà phê và quý trọng nó. Bởi những gì nó chứa đựng nhiều hơn chúng mình nghĩ. 

Hiệp hội Cà phê hảo hạng Hoa Kỳ (SCAA) có phát biểu: “Because great coffee does not just happen”. Mỗi ly cà phê không chỉ đơn giản mà có. Nó được tạo nên từ hạt cà phê chất lượng và niềm đam mê bất tận của barista. Nhuần nhuyễn các kiến thức nền tảng và kỹ thuật pha chế sẽ giúp bạn tự tin mặc chiếc tạp dề bước vào quầy pha chế và tạo nên một tách cà phê thật ngon. 

Trên đây chỉ là một trong số những cuốn sách mà chúng mình tìm được. Nếu bạn biết một tựa sách hay nào muốn chia sẻ thì hãy để lại bình luận cho NGÓI.

Hẹn bạn ở các bài viết tiếp theo về sách nhé.